1. DIREKSYON JENERAL BIDJE : Kisa l ye?
⋅ Direksyon Jeneral Bidjè se yon sèvis teknik dekonsantre ki nan Ministè Ekonomi ak Finans ; sa vle di li se yon enstitisyon ki depann de Ministè finans men ki gen yon travay espesyal ke lalwa ba l fè ;
⋅ Direksyon Jeneral Bidjè se yon enstitisyon ki gen konpetans pou li aplike politik Leta mete sou pye sou zafè bidjè peyi a ;
Nan akonplisman misyon li, Direksyon Jeneral Bidjè genyen pou Ii:
⋅ Bay patisipasyon li lè Leta ap prepare politik li ki gen pou wè ak rantre epi depanse lajan ;
⋅ Prepare ansanm al lòt enstitisyon sa konsène, dokiman ki fikse objektif Leta a sou plizyè lane nan sa ki pou wè ak lajan Leta gen pou l resevwa, ak lajan li gen pou l depanse epi sou pi bon rezilta pou peyi a, san gaspiyaj ;
⋅ Prepare lwa bidjè inisyal Leta a ak lwa bidjè rektifikatif yo nan respè politik Gouvènman an ak objektif makwoekonomik kite deja fikse yo ;
⋅ Fè tout sa ki nesesè pou kontwole depans ki nan bidjè Leta a ;
⋅ Peye ak kontwole pewòl fonksyonè ak anplwaye Leta yo ;
⋅ Kontwole jan depans pou envestisman ki nan bidjè Leta yo ap fèt ;
⋅ Bay patisipasyon li lè yap prepare lwa règleman yo ;
⋅ Travay sou tout sa ki gen pou wè ak jan leta a ap depanse ka vin miyò chak jou.
2. KI LE DIREKSYON JENERAL BIDJE KREYE ?
⋅ Se depi nan konstitisyon 1957 la yo pale de enstitisyon sa a pou premye fwa. Lè sa a li te rele "Ofis Bidjè". Men, se lwa 8 me 1962 a, ki pibliye nan dat 17 me 1962 ki sèvi Direksyon Jeneral Bidjè batistè ;
⋅ Nan lane 1987 yon dekrè ki adopte nan dat 5 me chanje non "Ofis bidjè" a pou li tounen : Direksyon Jeneral Bidjè.
3. KOMAN DIREKSYON JENERAL BIDJE FONKSYONE?
ADireksyon Jeneral Bidjè Fonksyone ak sèt (7) direksyon ki gen sou tèt yo yon direkksyon jeneral. Chak direksyon sa yo gen yon fonksyonè yo bay tit "direktè" ka dirijet yo.
Twa nan direktè sa yo gen yon fonsyonè ki asiste yo. Yo gen tit "asistan-direktè".
DIREKSYON JENERAL BIDJE- KONSEY DIREKSYON
4. KISA BIJE A YE ?
a. Bidjè Leta a se yon previzyon :
i. Sou kantite lajan LETA a ka rantre (RESÈT) ;
ii. Sou kantite e koman leta pral itilize lajan li ap rantre a (DEPANS) ;
iii. se yon pakèt kalkil otorite yo fè sou kantite kòb yo prevwa rantre (swa sou sa sitwayen yo kapab peye kòm taks, swa sou aktivite leta a fè pou vann byen ak sèvis, swa sou kòb leta a rantre kòm èd, don oswa prè) pandan ane fiskal la ki pou pèmèt leta jwenn mwayen pou l fè wout, bay sekirite, konstwi lopital, fè lekòl, bay kouran, bay dlo potab, elatriye.
b. Lwa pou fikse lajan Leta gen pou l resevwa, ak lajan Leta gen pou l depanse. Yo rele lwa sa a, Lwa sou bidjè leta
6. KISA KI LETA A? LETA se yon ESPAS ki sènen ak FWONTYÈ, epi ken pwòp LWA pa li. Nna sa ki konsène lajistis, Leta a se tout enstitisyon ki gen pouvwa sou tou popilasyon an nan sa ki gen pou wè ak ENTERE JENERAL. Enstitisyon ki nan tèt Leta a oganize konsa : SEKTE PIBLIK ADMINISTRASYON PIBLIK ADMINISTRASYON SANTRAL KOLEKTIVITE LOKAL ANTREPRIZ PIBLIK 7. KISA ENSTITISYON KI NAN LETA A? 8. KI ENSTITISYON BIDJÈ LETA A KOUVRI ? 9. KÒMAN BIDJÈ LETA A PREPARE? ⋅ Chak ane Leta prepare bidjè li pou ane ki ap vini an. Premye travay li fè a, se gade dokiman kad ki fikse objektif Leta a sou plizyè lane pou wè ki konsekans li genyen sou nouvo bidjè a e kijan, si sa ta dwe fèt, nou ka korije li ; ⋅ Apresa, yo fè previzyon sou jan ekonomi peyi a pra l ye : eske aktivite yo ap rapòte plis kòb, eske pri yo ak ogmante osinon eske dola ap vin pi chè pa rapò ak goud la ; ⋅ Lè kalkil sa yo fin fèt, nou gade bidjè tout enstitisyon yo genyen deja pou nou verifye si yo ka bay menm sèvis la sizanka pa ta gen chanjman ; ⋅ Travay sa yo pèmèt ministè finans ak ministè planifikasyon prepare yon dokiman pou enfòme tout enstitisyon yo sou yon premye chapant nouvo bidjè a e mande yo fè pwopozisyon pa yo sou sa yap bezwen pou yo fonksyone apre ke chef gouvènman bay yo priyorite l pou ekzèsis fiscal kap vini an. Enfòmasyon sa yo al jwenn yo sou fòm yon lèt yo rele lèt kadraj ; ⋅ Lè yo fin resevwa lèt sa a tout enstitisyon yo prepare pwopozisyon bidjè pa yo pou yo vin diskite l ak ministè finans ak ministè planifikasyon ; ⋅ Dènye desizyon yo pran nan nivo premye minis la. Apre sa se Direksyon Jeneral Bidjè ki gen responsablite pou prepare dokiman ki pral adopte nan konsèy minis yo ; 10. POU KONBYEN TAN BIDJÈ LETA A PREPARE? Lè bidjè leta a fin prepare, li al Lachanm (nan Palman an) pou yo vote l. Apre sa li dwe tounen bay Gouvènman an pou l pibliye anvan premye oktòb ki se kòmansman egzèsis fiskal la nan peyi
Comments